هرچه روابط تجاری افزایش یابند و رابطه‌های قراردادی بیشتر بین افراد بسته شود «عقد ضمان» به‌عنوان یکی از انواع قراردادها نیز گسترش بیشتری می‌یابد؛ با این حال برخی از ابعاد حقوقی این عقد هنوز کاملاً شناخته‌شده نیست.
درباره قراردادی سه طرفه
برخلاف عقدهایی مثل اجاره که دو طرف در آن حضور دارند، عقد ضمان را باید قراردادی دانست که سه طرف درگیر آن می‌شوند. یک وکیل دادگستری در این باره می گوید: این سه طرف شامل ضامن، مضمون‌له و مضمون‌عنه می‌شود.
وحید اسمخانی در توضیح ضامن نیز اظهار می‌کند: ضامن کسی است که از خارج به رابطه دو نفر دخالت می‌کند و در مقابل طلبکار، دین بدهکار را برعهده می‌گیرد. به گفته وی در عقد ضمان، ضامن تبدیل به متعهد اصلی و مسئول پرداخت دین می‌شود که در این میان قاعده این است که به‌دنبال انعقاد این قرارداد، مدیون از طلب خود رها و معاف می‌شود و این طلب برعهده ضامن قرار می‌گیرد.
این کارشناس حقوقی استثناهایی هم برای این اصل نام می‌برد و می‌گوید یعنی ممکن است بعد از عقد ضمان مدیون اصلی برائت پیدا نکند و همچنان طلبکار باقی بماند اما علاوه بر او، ضامن هم مسئول پرداخت همان طلب شود که این شرایط به‌نفع طلبکار است که می‌تواند به هر کدام که خواست مراجعه کند.
